Operationeel Programma INTERREG IV France-Wallonie-Vlaanderen

Frans-Vlaamse deelprogramma / Prioriteit 4 / Operationele doelstelling 2
Een gezamenlijke aanpak ontwikkelen betreffende het beheer van het stedelijke en landelijke gebied

TERCO

Beoogde doelstellingen van het project

Zowel Nord-Pas de Calais als Vlaanderen worden de laatste decennia gekenmerkt door steeds verder uitdijende steden. Dit komt doordat steeds meer bewoners van de stad zich in de rand gaan vestigen. Maar de gemeenschap heeft behoefte aan een rustig, mooi en gevarieerd platteland, waar het aangenaam toeven is.
De uitdaging van dit project bestaat erin nieuwe bewoners in een dorp te onthalen, zonder dat het landschap of het milieu hieronder te lijden hebben en zonder de landbouw in het gedrang te brengen.
Daarnaast moet er, met het oog op duurzame ontwikkeling, ook een grens gesteld worden aan de uitdijing van steden en spaarzamer omgesprongen worden met de beschikbare ruimte. Deze uitdaging vraagt een belangrijke inspanning van de landelijke gemeenten die niet altijd over de nodige expertise of middelen beschikken. Daarom ondersteunen de partners de landelijke gemeenten. Ze werken een actieprogramma uit om de stad van morgen te bouwen terwijl het platteland beschermd wordt, de landbouw gesteund wordt en de fragiele biodiversiteit bewaard blijft.

Beschrijving van de voorgestelde acties

De partners ontwikkelen samen een methode op basis van vernieuwende experimenten en casestudies, waarmee ze dan innovatieve inrichtingsinstrumenten uittesten.
Er moeten voor verschillende niveaus (gebouw – stedelijk – regio) beheersinstrumenten ontwikkeld worden om de ruimtelijke veranderingen te sturen.
De partners besteden hierbij zowel aandacht aan het landschap als aan de perceptie van de burger en het ecosysteem. De verschillende methodes worden bestudeerd en vergeleken.
Op basis van de gekozen methode werken de partners een actieplan uit rond het thema van de biodiversiteit, dat ze vervolgens toepassen op de doeldiersoorten om hun overleving veilig te stellen.
Ten slotte ontwikkelen de partners indicatoren rond de evolutie, verandering en leefkwaliteit in dorpen. Om te onderzoeken hoe de bewoners hun dorpen zien, doen de Fransen een beroep op Vlaamse en Nederlandse methodes. Om de vijf jaar worden perceptiestudies uitgevoerd en, indien nodig, de dorpsstrategie aangepast. Op het einde van het project evalueren de partners samen de acties die ze gefinancierd hebben en testen ze verschillende begeleidingsmethodes van verscheidene pilootprojecten.

Resultaten:

Om op zoek te gaan naar een gemeenschappelijke cultuur van ruimtelijke planning en inrichtingen, focust het project Terco op het uitbouwen van gemeenschappelijke instrumenten als hulp bij de herziening van plandocumenten. Dit uitte zich concreet in een presentatie over de Belgische studie Ccaspar over klimaatsveranderingen en een presentatie van de oude fabriek Picanol in Ieper (renovatie met PPS) en van de duurzame wijk Grand Large in Duinkerke (stadsvernieuwing met S3D).
In Terco werden eveneens grensoverschrijdende ateliers in verband met de vernieuwing van het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan en in verband met de toekomst van parochiekerken georganiseerd.
Verder is een werkgroep bezig geweest met het actualiseren van grensoverschrijdende gegevens voor het thema Wonen. Dit resulteerde in 26 grensoverschrijdende kaarten over bijvoorbeeld bevolkingsdichtheid, evolutie van het aantal woongelegenheden, aandeel oude woongelegenheden, …
In verband met biodiversiteit hebben de partners PCF, PMF, RLWH en RLIJP dezelfde doelstellingen en werken ze samen voor gelijkaardige acties. De plannen voor doelsoorten worden geïntegreerd in plandocumenten door een grensoverschrijdend groen-blauw netwerk. De partners kozen acties voor de Kamsalamander: bestaande poelen werden geschoond en nieuwe poelen werden gegraven. Tegelijkertijd werden vormingen over het beheer van poelen georganiseerd. De Geelgors is geholpen via de aanleg van wintervoedselplaatsen, de aanplant van nieuwe hagen, de aanleg van graanranden, de opmaak van landschapsbedrijfsplannen, de opmaak van een infofolder rond het graanrandenproject, het inzaaien van bloemenranden en het inrichten van voederplaatsen. Voor de Bruine kiekendief was er een monitoring van enkele broedgevallen en voor de huiszwaluw werden bewoonde huiszwaluwnesten gevonden via een inventarisatie. De aanplant van boomgaarden deed goed aan de Eikelmuis en voor de Steenuil werden knotbomen aangeplant en nestbakken geplaatst.
Het platteland wordt ook aanzien als een bron van energie. Hiervoor werden proefvelden aangelegd, landbouwers begeleid, oogstmachines voorgesteld en studies uitgevoerd. Qua sensibilisatie wordt de brochure ‘Het bos, meer dan zo maar een energiebron’ heruitgegeven en werden terreinbezoeken georganiseerd.
In Terco werd ook een landschapsobservatorium over de evolutie van onze landschappen gecreëerd. Verschillende instrumenten helpen hierbij: bijvoorbeeld het benoemen van de grensoverschrijdende landschapseenheden, oefeningen om het landschap te leren lezen en het opmaken van een gebiedsprogramma. Om de evolutie in het landschap te zien worden oude foto’s gefotografeerd, nieuwe punten bepaald en mini-observatoria opgestart onder begeleiding van Parc Naturel Régional Scarp-Escaut en de universiteiten van Gent en Rijsel.
Een andere belangrijke doelstelling van Terco is de verdere verstedelijking van het platteland afremmen door het ontwikkelen van een duurzame en kwalitatieve stedenbouw. Om de ontwikkeling van dorpen en steden beter te begrijpen werden (leefbaarheids-)indicatoren verzameld en werd de studie ‘Dorpen in de grensstreek van de Westhoek’ uitgevoerd.
Gedurende vele jaren is geïnvesteerd in de ontwikkeling van de openbare ruimte. De begeleiding van gemeenten bij projecten inzake duurzame dorps- en stadsvernieuwing uitte zich in verschillende vormen: begeleiding bij de thema’s in- en uitbreiding en onroerend erfgoed, opzetten van experimenten waarin de participatie van bewoners centraal staat, een evaluatie van het harmonisch groenbeheer in parken, de ‘Carnet de Territoire’, de organisatie en de promotie van de activiteiten van Renouer en Winvorm en het organiseren van studiebezoeken.

Adresgegevens

E-mail: filip.boury@west-vlaanderen.be

Website: www.west-vlaanderen.be

Projectpartners

Projectleider
PROVINCIE WEST-VLAANDEREN
Koning Leopold III laan 41,
B - 8600 Diksmuide
Tel. : +32-(0)51.51.93.50 - Fax : +32-(0)51.51.93.51
E-mail : filip.boury@west-vlaanderen.be

Geassocieerde / Partners
REGIONAAL LANDSCHAP WEST-VLAAMSE HEUVELS vzw - RLWH
B - 8902 Ieper (Zillebeke)
Tel. : +32-(0)57.23.08.52
E-mail : dirk.cuvelier@rlwh.be

REGIONAAL LANDSCHAP IJZER & POLDER vzw - RLIJP
B - 8600 Diksmuide (Woumen)
Tel. : +32-(0)51.54.59.48
E-mail : henk.schaut@lne.vlaanderen.be

WEST-VLAAMSE INTERCOMMUNALE -WVI
B - 8310 Brugge (Sint Andries)
Tel. : +32-(0)50.36.71.71
E-mail : l.putseys@wvi.be

INAGRO
B - 8800 Beitem
Tel. : +32-(0)51.27.32.00
E-mail : info@inagro.be

SYNDICAT MIXTE DU PAYS CŒUR DE FLANDRE - SMPCF
F - 59524 Hazebrouck
Tel. : +33-(0)3.28.43.86.60
E-mail : environnement@payscoeurdeflandre.net

PAYS DES MOULINS DE FLANDRE - PMF
F - 59726 Wormhout
Tel. : +33-(0)3.28.65.76.79
E-mail : environnement@paysdesmoulinsdeflandre.com

ESPACES NATURELS REGIONAUX - ENRx
F - 59028 Lille Cedex
Tel. : +33-(0)3.20.12.89.20
E-mail : n.mandaron@enrx.fr

PARC NATUREL REGIONAL CAPS & MARAIS d’OPALE - PNRCMO
F - 62142 Le Waast
Tel. : +33-(0)3.21.87.90.90
E-mail : jpgeib@parc-opale.fr

Conseil d’Architecture, d’Urbanisme et de l’ Environnement du Nord - CAUE
F - 59000 Lille
Tel. : +33-(0)3.20.57.67.67
E-mail : vbassez@caue-nord.com

Vlaamse Landmaat schappij
B - 1060 Brussel
Tel. : +32-(0)50.45.81.15
E-mail : hilde.vanleirsberghe@vlm.be

Universiteit Gent
B - 9000 Gent
Tel. : +32–(0)9.264.37.42
E-mail : pieter.uyttenhove@ugent.be

Hogeschool Gent, School Of Arts, Landschapsarchitectuur
B - 9000 Gent
Tel. : +32-(0)9.267.01.00
E-mail : sylvie.vandamme@hogent.be

Katho, Expertisecentrum Groenmanagement
B - 8800 Roeselare
Tel. : +32–(0)51.23.23.30
E-mail : bregt.roobroeck@katho.be

Communauté De Communes Monts De Flandre plaine de la lys
F - 59270 Bailleul
Tel. : +33-(0)3.28.42.96.96
E-mail : ldewisme@cc-mfpl-bailleul.fr

Agence D’urbanisme et de développement De La Région Flandre Dunkerque
F - 59140 Dunkerque
Tel. : +33-(0)3.28.58.06.30
E-mail : x.monnet@agur-dunkerque.org

Conseil Général Du Nord
F - 59047 Lille Cedex
Tel. : +33-(0)3.59.73.81.94
E-mail : veronique.davidt@cg59.fr

Gebied waarop het project betrekking heeft:

    • Diksmuide (West-Vlaanderen)
    • Ieper (West-Vlaanderen)
    • Nord (Nord-Pas de Calais)
    • Pas de Calais (Nord-Pas de Calais)
    • Veune (West-Vlaanderen)

Budgettaire elementen

Totale kostprijs van het project: 1.439.091,00 €
Publieke kostprijs: 1.439.091,00 €
Gemobiliseerd EFRO-bedrag: 736.055,50 €

Duur

Van 01-01-2013 tot 31-12-2014